‘Mijn paard kantelt zijn hoofd bij het inbuigen naar 1 kant. Wat kan hiervan de oorzaak zijn?’ Hoofd kantelen komt best vaak voor en kan allerlei oorzaken hebben. Scheefheid of een gebrek aan balans, maar ook lichamelijke problemen. De belangrijkste medische oorzaken zet ik hierna voor je op een rijtje.

Gebitsproblemen

Elke paardentandarts zal het beamen: gebitsproblemen kunnen een oorzaak zijn van het kantelen van het hoofd. Scherpe randen aan de kiezen, lesies in het wangslijmvlies: ze kunnen ervoor zorgen dat een paard gaat kantelen om de pijnlijkheid te ontwijken. Regelmatige gebitscontrole door een erkende professional is van essentieel belang.

Kaakgewricht

Behalve het gebit, kan ook het kaakgewricht een oorzaak zijn van pijnlijkheid. Irritatie of artrose van het gewricht komt nog wel eens voor. Er zijn studies gedaan waarbij 40% van de kaakgewrichten een afwijking lieten zien op CT-scan. Of dit altijd gecorreleerd is aan klinische symptomen is nog maar de vraag. Maar in de praktijk vind ik regelmatig bewegingsbeperkingen in dit gebied die met behulp van verschillende manuele technieken en/of acupunctuur vaak goed behandeld kunnen worden.

Atlas

Een bewegingsbeperking bij de atlas (de eerste halswervel) kan kantelen als gevolg hebben. Je kunt dan merken dat je paard als het ware ‘om een hoekje’ moet kijken om naar 1 kant in te buigen. Om dan toch stelling en buiging naar die kant aan te nemen, kan een paard dan gaan kantelen.

Lage hals

Ook problemen meer naar onderen in de hals (zoals synovitis bij de onderste halswervels) kunnen zich uiten in problemen bij de kaken en atlas. Je kunt dan merken dat een paard het onderste gedeelte van de hals (dus net voor de schouders) vasthoudt in de beweging. Een paard loopt dan eigenlijk in 1 bepaalde houding met zijn hals en houdt de onderste halswervels erg statisch. Het kan er een beetje uitzien alsof je paard met zijn hals in een korset loopt. Om dan toch in te buigen is het vaak zo dat een paard zijn hoofd moet kantelen, omdat de onderste regio van de hals zo star wordt gehouden.

Kreupelheid

Het komt ook nog wel eens voor dat een paard met een voorbeenskreupelheid liever niet wil inbuigen of stelling wil aannemen naar de zere kant. Sluit een subtiele kreupelheid als oorzaak voor kantelen met het hoofd dus zeker uit. Beoordeel het lopen van je paard eens op een filmpje en eventueel in slowmotion (dan kun je de beweging vaak net wat beter beoordelen) en laat uiteraard je dierenarts meekijken bij twijfel.

Bekkenproblemen

Misschien niet de eerste regio waaraan gedacht wordt, maar het komt wél voor. Vanwege de relatie tussen het bekken en het tongbeen (In het kort: het hyoïd is via verschillende spieren verbonden aan het borstbeen en heeft daardoor een directe invloed op buikspieren en de bekkenbeweging), kan een probleem in bijvoorbeeld het SI-gewricht bijvoorbeeld ook leiden tot kantelen van het hoofd. Dit is vanzelfsprekend niet het enige verschijnsel wat dan opvalt en ook niet het meest voor de hand liggende. Maar bij paarden die kantelen, waar eigenlijk alle andere oorzaken afgevinkt zijn, is dit wel iets waar aan gedacht moet worden.

Gehele lichaam

Aangezien alles invloed heeft op elkaar, is het belangrijk om alle mogelijke oorzaken van hoofd kantelen uit te sluiten. Een rugprobleem of een slecht passend zadel kan zich bijvoorbeeld ook uiten in het kantelen van het hoofd. Begin bij het begin en laat in ieder geval het gebit goed nakijken en daarna het gehele lichaam nakijken op pijnlijkheden! Hoofd kantelen is namelijk altijd een uiting van pijn of ongemak en moet dus serieus genomen worden!