Elk jaar opnieuw laaien er discussies op over paarden in de warmte. Is het ethisch om wedstrijden te organiseren? Hoe moet je dat doen met trainen? Er zijn allerlei verschillende meningen over.
De feiten:
- paarden kunnen snel oververhit raken
- paarden hebben (net als mensen) meer vocht nodig bij hogere temperaturen
- zweten gaat bij paarden minder effectief dan bij mensen
In de VS wordt een schaal aangehouden van gecombineerde temperatuur en luchtvochtigheid. Wanneer de temperatuur (in graden Fahrenheit) en de luchtvochtigheid samen boven de 150 uitkomt, is het te warm om te rijden; vooral voor paarden die niet fit zijn en niet gewend zijn aan deze omstandigheden.
Vanuit de FEI zijn er na de Olympische Spelen van Atlanta richtlijnen naar voren gekomen op basis van de WBGT (Wet Bulb Globe Temperature). Deze houdt rekening met tempertuur, luchtvochtigheid, zon, hitte gereflecteerd door ondergrond (zo is gras koeler dan asfalt natuurlijk) en wind. WBGT-waarden boven de 25 kunnen oncomfortabel zijn en kunnen invloed hebben op de gezondheid en prestaties. In Atlanta werd een piek WBGT-index van 30 waargenomen en in 2008 in Peking een waarde van 28. Er wordt aangegeven dat deze pieken te ‘managen’ zijn als paarden topfit zijn én geacclimatiseerd zijn aan deze omstandigheden én de koelingsfaciliteiten correct worden gebruikt.
Signalen van oververhitting
Wanneer je paard het te warm heeft, kunnen een aantal dingen opvallen.
- Ademhaling kan óf juist heel diep en zwaar zijn óf hijgerig
- Neusvleugelen
- Sloom
- Erg warm bij aanraking
- Verhoogde lichaamstemperatuur (normaal tussen de 37.4-38.0). Bij temperaturen boven de 40 is je paard echt oververhit!
- Minder eetlust en minder dorst
- Minder plassen
- Verminderd uithoudingsvermogen
Meest effectieve manier van koelen
Wat is nu de meest effectieve manier van koelen? Ook daar bestaat altijd veel discussie over. Gelukkig zijn er op basis van wetenschap een aantal duidelijke bevindingen naar voren gekomen. Met name het onderzoek van Dr. David Marlin hiernaar is zeer waardevol geweest.
- Koelen, koelen, koelen met koud water is de beste manier. Het liefst zoveel mogelijk water zo snel mogelijk op het paard.
- Tussendoor water eraf schrapen is ineffectief!
- Het heeft geen zin om je alleen te focussen op bepaalde grote bloedvaten qua koeling, maar spoel het liefst zo snel mogelijk zoveel mogelijk van het lichaam af met koud water.
- Verplaats het paard naar de schaduw
- ‘Blowers’ of ventilatoren zijn heel nuttig in het koelen van je paard.
Wat werkt er niet?
- Natte handdoeken: het plaatsen van natte handdoeken op een paard vertraagt het afkoelen van je paard.
- IJsblokken (ice packs) op grote vaten, bijvoorbeeld die van de hals of tussen de benen, is niet effectief.
Wanneer moet je je dierenarts bellen?
Als je paard wiebelig gaat lopen, niet reageert op de omgeving, droge slijmvliezen heeft en de ademhaling- en hartfrequentie gaan niet omlaag ondanks koelen: dan is het noodzakelijk om je dierenarts te laten komen. Deze kan met infusen verder helpen met het op peil brengen van de vochthuishouding van je paard.
Voorzorgsmaatregelen
Uiteraard willen we eigenlijk een letterlijk en figuurlijk oververhitte situatie voorkomen. Er zijn een aantal voorzorgsmaatregelen die je zelf kunt nemen. De meeste spreken voor zich, maar het is toch belangrijk ze nog een keer te benoemen:
- Train niet intensief bij hoge temperaturen. Kies voor de koelere momenten van de dag (of train even niet)
- Zorg voor voldoende drinkwater. Een paard drinkt onder normale omstandigheden 25-30 liter per dag. Net als mensen, zal een paard meer drinken bij warmte. Zorg dus voor voldoende, schoon drinkwater.
- Zorg voor schaduw op de wei/paddock. Als er geen schaduw is, kan het verstandiger zijn om je paard binnen te zetten (bijvoorbeeld met ventilatoren)
- Scheer paarden met een dikke vacht die moeilijk verharen (bijvoorbeeld paarden met PPID)
- Smeer de roze neusjes van de paarden en eventuele littekens op het lijf in met zonnebrand
Geniet dus van het mooie weer, maar denk goed na over de effecten op je paard!
Je hebt nu ook vliegenmasker met UV-lapje yer voorkoming van verbranding roze neus. Is ook gelijk handig tegen de vliegen die op paardenneuzen zitten. Masker is rond de E30,- dus dat hoeft geen belemmering te zijn.
Goede tip! Dat zijn inderdaad fijne dingen!
Ik had voor mijn pony ook vliegenwerende beenbeschermers toen hij ouder was. Die waren ook heel fijn voor zijn tere huid; had ik er eigenlijk bij moeten zetten…
Groetjes, Aimée