Ik zeg altijd: ‘een paard smeedt geen complotten en fopt je niet…’ Maar toch wilde ik een gedegen basis voor die uitspraak hebben als het gaat om singelnijd. Want soms zijn de medische oorzaken afgevinkt en is het gedrag er wel. Kan de singelnijd dus ook ‘horen’ bij het gedrag van je paard? Vandaar dat ik Suzy Deurinck. paardengedrag expert en dierwetenschapper, om de volgende gastbijdrage heb gevraagd. Hieronder volgt Suzy’s zeer uitgebreide antwoord!

Kan een paard ‘toneelspelen’ als het gaat over pijnklachten?

Aimée stuurde me laatst deze vraag:

“Ik had een vraagje voor je… ik zie veel paarden met singelnijd. Nu is er vaak een lichamelijke oorzaak te vinden, maar kan het volgens jouw expertise ook zo zijn dat er geen pijn meer speelt en het dus daadwerkelijk ‘gedrag’ is geworden?”

Hele goede vraag natuurlijk! En iets waarmee ik regelmatig in aanraking kom.

Ik zie zeker dat sommige paarden geen ‘actuele’ pijnprikkel meer hoeven te ervaren om een reactie te geven. Ze reageren dan niet op iets dat ze daadwerkelijk voelen, maar op iets dat ze denken te gaan voelen. Ze reageren op een verwachting. De associatie met pijn kan soms langer blijven bestaan, ook als de pijn verdwenen is.

Dit betekent niet dat zo’n paard toneelspeelt, of zich aanstelt. Een paard denkt niet op die manier.

Maar, als het nú geen pijn meer doet, hoe los je dit dan op? De pijn weghalen was blijkbaar niet voldoende!

Stel, je paard reageert heftig op het aansingelen. Lichamelijk zat er eerst een probleem, maar dat is nu waarschijnlijk opgelost. Bovendien zijn het zadel en singel recent gecontroleerd. Dat zou het dus niet kunnen zijn… Maar toch blijft je paard reageren.

In een notendop ga je jouw paard begeleiden in het ervaren van het ‘pijnlijke’ aansingelen, waarbij jouw paard actief zal opmerken dat er helemaal geen pijn meer gevoeld wordt. We gaan de associatie met aansingelen veranderen. Dit is best een invasieve en grote stap, omdat je toch over de grenzen van een paard heen gaat. Ik adviseer je dus hiervoor om een professional vragen.

Zoek eerst uit of de pijn echt weg is, voor zover we dat zeker kunnen weten. Hiervoor heb je een specialist nodig, zoals Aimée.

Hoe pak je dit daarna aan?

Begin de training met een stap die waarschijnlijk -en onder geen voorwaarden- geen pijn zal doen. Blijft je paard bijvoorbeeld reageren op het aansingelen? Begin dan niet met aansingelen, maar met je hand richting de singelgroeve te bewegen, zonder je hand op het paard te leggen. Houd je hand gewoon even in de lucht, op bijvoorbeeld 30 cm van de singelgroeve.

Hiervan kunnen we met redelijke zekerheid zeggen dat deze handeling je paard geen pijn bezorgt (je raakt je paard niet aan). Reageert je paard niet, maar blijft je paard rustig stilstaan? Mooi! Beloon je paard met wat lekkers.

Reageert je paard wel? Kijk of je je hand op bijvoorbeeld 60 cm afstand kan stilhouden. 30 cm is blijkbaar te dichtbij, en zorgt er al voor dat je paard de pijn verwacht.

De kern zit ‘m erin dat je op zoek gaat naar een handeling:

• Waar je paard niet op reageert alsof het pijn gaat doen
• Maar die ergens wél een beetje lijkt op het aansingelen

Door met deze twee punten te spelen, kan je jouw paard actief laten ervaren dat de verwachte pijnprikkel helemaal niet meer komt.

Je beweegt je hand steeds meer richting de singelgroeve, zolang je paard dit aankan. Zodra jouw paard weer reageert, ga je weer een stapje terug.

Op het moment dat jouw paard namelijk reageert, is dit voor jouw paard weer een bevestiging “Kijk, nu doet het weer pijn!!”. We proberen dus die reacties zoveel mogelijk te vermijden.

Dit is een proces van meerdere sessies, en niet iets dat je in 1 dag oplost. Als je zover bent dat je jouw hand al zachtjes op de singelgroeve kan leggen, kan je erna eens kijken hoe je paard reageert op een aanraking met een washandje. Blijf je paard goed in de gaten houden, totdat je met totale rust ook de singel kan aanleggen.

Mocht je kleine stapjes nemen, maar je komt toch niet verder: dit lijkt dan het ‘bewijs’ te zijn dat er wel degelijk sprake is van een actuele pijnprikkel. In dat geval moet de training direct gestopt worden en moet het paard lichamelijk verder nagekeken worden.

Als jij en je paard hier tegenaan lopen, kan je mij (Suzy) zeker om hulp vragen!

Meer weten?

Mocht je meer willen weten over Suzy, haar achtergrond én de waardevolle kennis die ze deelt? Kijk dan zeker even bij haar trainingsaanbod op haar website. Ze heeft ook een interessante ‘Starterskit Clickertraining’, die mooi aansluit op het hierboven besproken onderwerp.