Hoe herken je rugproblemen bij je paard?

Een vraag die regelmatig gesteld wordt gaat over het herkennen van rugklachten. Want hoe weet je nu zeker of je paard last heeft van rugpijn? Paarden kunnen rugklachten op verschillende manieren uiten en niet alle signalen zijn specifiek voor rugpijn. Dat wil zeggen dat je paard ook 1 van deze verschijnselen kan laten zien, terwijl er een ander probleem speelt.

Wat kun je merken aan je paard als er rugproblemen zijn?

• Boosheid bij poetsen of aanraking
• De spieren voelen minder soepel aan bij aanraking en spieren kunnen ook afnemen rondom de wervelkolom.
• Singel- of zadelnijd is vaak een teken van rugpijn
• Problemen bij het rijden: dat kan variëren van moeite met lengtebuiging of zijgangen, overgangen kunnen minder soepel gaan, een hupje bij het aandraven, veel staartzwiepen tot verzet en bokken onder het zadel.
• Een scheve staart kan een teken zijn van rugpijn.
• Óf een paard doet het gewoon net niet zo lekker, loopt net wat minder soepel, lijkt net wat minder werkwillig etc.

In aflevering 3 van De Paard & Gezondheid Podcast hebben we het herkennen van rugklachten besproken, dus luister ook zeker die aflevering terug als je er meer over wil horen.

Wie moet ik inschakelen bij een rugprobleem bij mijn paard?

De osteo, de fysio of misschien toch de masseur? Vaak wordt de dierenarts als laatste in dit rijtje genoemd, maar het is eigenlijk wel heel belangrijk om als eerste de stap te maken naar je paardendierenarts die veel rug- en orthopedische patiënten ziet. Deze kan heel goed beoordelen wat er aan de hand is.

‘Wat gaat de dierenarts dan doen bij eventuele rugklachten?’

Eerst wordt er gekeken op stand hoe het paard eruit ziet. Hoe zien de spieren eruit, hoe is de voedingsconditie etc? Vallen er bepaalde dingen op aan de bovenlijn van het paard? Ook wordt alles goed afgevoeld en worden beweeglijkheid en reflexen getest. In beweging wordt er gekeken hoe de rug beweegt, hoe de hals wordt gehouden en wordt er uiteraard ook op eventuele onregelmatigheden gelet, want dat is wat we vaak zien.

Rugklachten en andere (onderliggende) problemen

Er is best regelmatig een combinatie van een zere rug en een kreupelheid. Het een kan natuurlijk door het ander veroorzaakt worden, maar het is belangrijk om voor beiden aandacht te hebben. Indien nodig kan er dan besloten worden tot verdere beeldvorming, zodat we weten of er een probleem is wat zichtbaar is op röntgen of echo. Daarna kan er dan een gerichte behandeling ingesteld worden en zal je dierenarts je zeer waarschijnlijk in de revalidatie verder begeleiden of daarvoor overleggen met je fysio of andere therapeut. Maar het is echt zonde als onderliggende problemen niet op tijd worden herkend, dus overleg altijd met je paardendierenarts!

Afb. Uitgebreid palperen van de spieren van de rug is onderdeel van het onderzoek door de dierenarts.

Wat zijn de meest voorkomende rugproblemen bij paarden?

Best vaak is er niet meteen een groot medisch probleem. Er is op röntgen of echo niets te zien, maar is er toch sprake van gevoeligheid van de spieren of een verminderde beweging van de wervelkolom. Dan is het meestal spiergerelateerd en kan het opgelost worden met behulp van bijvoorbeeld chiropractie, acupunctuur of een andere manuele therapie. Ook kan mesotherapie dan fijn helpen. Dan wordt er met kleine naaldjes een mix van ontstekingsremmers toegediend, in verschillende banen parallel aan de wervelkolom. Dit zorgt voor een langdurig pijnstillend en spierontspannend effect. Als dan daarna de training weer opgebouwd wordt, is het belangrijk te starten met onbelaste beweging. In overleg met je dierenarts kun je dan bijvoorbeeld balkjestraining op gaan pakken en andere spierversterkende oefeningen. Wil je daarover advies? Neem dan zeker contact met me op voor een telefonisch consult.

Kissing Spines

Kissing spines wordt met enige regelmaat gezien op röntgenfoto’s. Over kissing spines gaat aflevering 42 van De Paard & Gezondheid Podcast en heb ik deze blog geschreven. Toch nog even in het kort: De wervels bestaan uit een wervellichaam en daarbovenop zit een spinaaluitsteeksel. Deze spinaaluitsteeksels kunnen dichter bij elkaar komen te staan of elkaar raken en dan spreek je van kissing spines. Dit probleem zien we dus regelmatig en kán zorgen voor rugklachten. Dit heeft niet altijd tot gevolg dat een paard niet meer geschikt is om te rijden, want het kan ook een toevalsbevinding zijn en de klachten zijn afhankelijk van de ernst van de kissing spines. Wil je meer hierover weten, lees dan de blog over kissing spines terug.

Afb. Kissing spines op röntgenfoto

Rugbandblessure bij paarden en andere blessures

Rugbandblessures komen ook voor en kunnen goed in beeld worden gebracht met echo. Dan is de band tussen de spinaaluitsteeksels geïrriteerd.  Dit zorgt vaak voor pijnlijkheid onder het zadel en boosheid bij aanraking. Bij het onderzoek valt het dan vaak op dat de band tussen de spinaaluitsteeksels op bepaalde plekken gevoelig is of er kan ook vocht voelbaar zijn. Verder kunnen ook spondylose of artrose gevonden worden in de rug. Bij spondylose ontstaat er een soort brug van bot tussen de ruggenwervels, wat zorgt voor een ernstige beperking van de beweging van de rug. Artrose in de rug kan ontstaan in de kleine gewrichtjes tussen de wervels. Dit kan zorgen voor stijfheid en pijnlijkheid.

Waardoor worden de meeste rugklachten bij paarden veroorzaakt?

Rugproblemen bij paarden kunnen door van alles ontstaan. Maar vaak zijn wij als ruiter zelf de oorzaak. Dat klinkt misschien wat hard, maar het is wel zo. Onafhankelijkheid van de zit, de manier van rijden, ruitergewicht en ruiterfitheid: het zijn allemaal factoren die ervoor kunnen zorgen dat paarden rugpijn krijgen. Daarom is het heel belangrijk zelf te werken aan je balans en (ruiter)fitheid en te investeren in zitlessen.

Andere oorzaken kunnen bijvoorbeeld zijn: een val, slecht passend harnachement of een onderliggende kreupelheid waardoor een paard gaat compenseren en pijnklachten in de rug krijgt.

Meer weten over rugproblemen en spieren van de rug?

Het is heel belangrijk om je als ruiter enigszins bewust te zijn van hoe de rug van een paard in elkaar zit. Als je weet hoe de rug kan bewegen en welke krachten er een rol spelen, kun je veel bewuster en gerichter trainen. Wil je meer weten over de rug, de wervelkolom, de spieren, blessures en trainingstips voor een sterke rug? Kijk dan het webinar over de rug. Dit kun je na aanschaf kijken wanneer je wil!