Warming-up en cooling down voor je paard
Begin altijd met een rustige warming-up, stap minimaal 10 minuten in voordat je het werk verder oppakt. Daarmee hangt ook een goede cooling down samen. Dit betekent dat je de ‘kerntemperatuur’ van je paard weer terugbrengt tot een normaalwaarde. Het ademhalingsritme van je paard en de hartslag zijn weer teruggebracht tot normaal. Dit is belangrijk voor het herstel van je paard en het voorkomen van bijvoorbeeld spierproblemen.
Goede bodem om blessures te voorkomen
Verschillende krachten spelen een rol bij verschillende bodemtypen. Op de oppervlakkige buiger komt bijvoorbeeld meer stress te staan bij een zachte bodem in vergelijking met asfalt. Asfalt geeft bijvoorbeeld weer meer krachten op de benige structuren. De krachten op de voorbenen bij de landing na een sprong zijn op net aangereden zand 2x zo groot als bij een losgetrokken bodem. Realiseer je dit dus goed tijdens de training. Afwisseling van bodem is overigens wél goed voor je paard. Stap bijvoorbeeld een stuk op het asfalt en ga dan even in de berm stappen. De verschillende bodemtypen geven verschillende informatie aan het lijf van het paard. Het zenuwstelsel en de houdingsspieren worden op een andere manier gestimuleerd op de verschillende bodemtypen. Dit is weer belangrijk voor de training van de coördinatie en balans.
Voorkom eenzijdige belasting
Vind een evenwicht tussen het leren van iets nieuws en iets eindeloos herhalen. Ga bijvoorbeeld niet continu rechtervoltes rijden of eindeloos werken aan de schouderbinnenwaarts. Wissel af om overbelasting door vermoeidheid van spieren en te eenzijdige belasting te voorkomen. Afwisselen in hoofd-halshouding werkt beschermend tegen het optreden van (rug)blessures. Dit is voortgekomen uit onderzoek bij humane sporters. Daaruit bleek dat een kleine verandering in loopstijl beschermend werkte in het opnieuw optreden van rugklachten. Nu zijn paarden natuurlijk anders dan mensen, maar toch geldt ook bij paarden daardoor het advies om van minimaal iedere 10 minuten af te wisselen van oefening en/of hoofd-halshouding.
Gerichte training
Uiteraard zijn er nog meer voorzorgsmaatregelen te nemen. Dit waren in het kort 3 tips waar je meteen wat mee kunt doen en waar je meteen rekening mee kunt houden. Gerichte training en bewustzijn van wat er gebeurt in het lijf van je paard blijft het allerbelangrijkste wat je zelf kunt doen om blessures te voorkomen. Er is echter nog een puntje wat ik wil aanhalen en dat is: vrije beweging voor paarden.
Vrije beweging is essentieel voor je paard!
‘Ik ben niet zo van het losgooien van mijn paarden.’ ‘Ik vind weidegang te riskant, want ik ben bang voor blessures.’ Deze uitspraken hoor ik nog wel eens als ik vrije beweging adviseer om problemen te voorkomen. De angst voor blessures snap ik. Ik heb geen precieze wetenschappelijk onderbouwde cijfers, maar mijn ervaring is dat de meeste blessures niet door weidegang ontstaan (juist niet!). Veel blessures ontstaan door ons handelen als ruiters en/of eigenaren. Zoals je weet zijn overbelasting of verkeerde belasting juist vaak de oorzaak van een blessure.
Overbelasting
Blessures kunnen ontstaan door simpelweg te veel en te zware arbeid, maar er kan ook sprake zijn van overbelasting van bepaalde structuren doordat het paard zijn lijf niet optimaal gebruikt. Te veel op de voorhand lopen, zorgt bijvoorbeeld voor een overbelasting van de voorbenen en kan daar voor allerlei blessures zorgen. Zo zijn er nog tal van voorbeelden van blessures die kunnen ontstaan door ons, de ruiters. Synovitis in de hals bijvoorbeeld, waar een vorige blog over ging, wordt vaak door het rijden veroorzaakt.
Blessures op de wei
Er ontstaan uiteraard soms wel blessures op de wei, maar als er verstandig wordt omgegaan met weidegang (bijvoorbeeld geleidelijk in een kudde introduceren, voldoende gras of voerplekken voor alle paarden), kunnen de risico’s tot een minimum beperkt worden. Mocht je paard wel een blessure oplopen op de wei, is dat uiteraard hartstikke zuur, maar het is mijns inziens geen reden om hem binnen te houden. Integendeel zelfs.
Voordelen van vrije beweging voor je paard
Vrije beweging heeft veel voordelen voor een paard. In de natuurlijk bewegen paarden veel. Ze zijn dan ongeveer de helft van de tijd in beweging en ze kunnen zo, al scharrelend, tot wel meer dan 5 kilometer per dag afleggen. Dit is in de huidige manier waarop we paarden houden meestal niet haalbaar. Maar het realiseren van vrije beweging is wél heel belangrijk. Beweging als jong paard zorgt voor de ontwikkeling van een sterkere botstructuur. Ook voor volwassen paarden is het goed voor het lijf en wordt stijfheid voorkomen. Het risico op koliek door een obstipatie wordt ook verminderd. De natuurlijke eethouding op de wei is voor de rug beter dan het continu eten uit een (hoog opgehangen) hooinet (afwisseling in eethouding is overigens wel goed!). Daarnaast zorgt vrije beweging voor broodnodige afleiding en is het goed voor het mentale welzijn.
Goed voor fysieke en mentale gezondheid
Alles samenvattend: paarden zijn bewegingsdieren en vrije beweging is essentieel voor hun fysieke en mentale gezondheid. Uiteraard is het in de winter in sommige gebieden niet te doen om weidegang te realiseren, maar een track met verschillende voerplekken kan ook voor de benodigde beweging zorgen. Blessures zijn niet altijd te voorkomen, maar als je de bovenstaande tips en adviezen toepast, verklein je de kans op een blessure zeker!
Heb je een goede tip om andere eigenaren te helpen bij het realiseren van vrije beweging voor hun paard? Laat je tip hieronder achter!
Wil je nog meer tips en kennis?
Kennis van anatomie en beweging is belangrijk voor iedere paardeneigenaar. In de mini-trainingen over de rug en het bekken van het paard leg ik je de belangrijkste punten van de anatomie uit, geef ik trainingstips en bespreek ik veelvoorkomende blessures. Kijk deze webinars nu met korting!
Fantastisch, jouw tips. Sinds 2 jaar 10 min in en uit stappen, na werken vaak ook nog 5 min sloompjes hals strekken draven. Sinds jaar ook eerst 10min rustig drafje, meestal nog hals strekken. Mezelf moet ik wel vaker corrigeren dat ik niet meer dan 3x op hetzelfde blijf hameren. Dan eerst weer wat anders doen en ook niet meer dan 2x die 3x doen per training.
Nu erbij geleerd, iedere 10min dus halsstrekken of uitgestrekte stap om die hals niet op vaste plek te houden.
Lopen 24u zomer en winter op wei (met afhang), bof ermee!
Falcon en zussen, die jij vaker heb behandeld hier, doet het super. Heel veel groeten,
Hoi Ineke,
Dank je wel voor je leuke reactie! Fijn dat de paarden het zo goed doen!
Groeten, Aimée
Ooit geleerd van een zeer ervaren Lippizaner/lange teugel instructeur: tijdens het rijden een bepaalde oefening gericht 5 tot max 10 minuten doen en daarna standaard een pauze moment inbouwen met een paar rondjes stap aan een lange teugel om zowel fysieke als mentale spanning los te laten. Paard leert erop vertrouwen dat jij niet eindeloos doorgaat en dat er altijd een beloning komt in de vorm van pauze, dat hij na een oefening kan ontspannen in het lijf, en ook niet onbelangrijk, de tijd krijgt om het geleerde mentaal te verwerken
Helemaal eens met deze instructeur. Afwisseling en pauzes zijn echt heel belangrijk op allerlei fronten!
Hoi Aimée, super leuke blogs!
Ik heb ook een bepaald idee over het uitstappen met lange hals en vrije beweging en ben benieuwd naar jou idee hierover.
Ik zelf ben fan van verlenging van de hals met naar je hand toe rijden vanuit het achterbeen. Zo blijf je altijd ,dmv goede aanspanning vanuit de onderlijn, met een ronde bovenlijn rijden.
Als je je dan met uitstappen of tussendoor je teugels weggooit en de hals maar lang laat, gooi je de héle opgebouwde core stability overboord. En dat is jammer. Verlenging en deep stretchen is fantastisch, maar wel altijd met een enige aanspanning van onder af, zodat je altijd op een iets gelifte rug zit.
Wb de vrije beweging, blessures die in de wei gebeuren, hebben vaak een andere oorzaak. Wanneer een paard geen goede core stability heeft en zijn spiercorset verkeerd gebruikt, krijg je te maken met spanning en compensatie. Vaak zijn dan bepaalde spieren of pezen zo stijf, strak, dat bij een bepaalde beweging deze dan krak zegt.
Net zoiets als wij door onze rug gaan met het pakken van een papiertje van tafel. 😁.
Hartelijke groetjes, Sabine Luttik
Hoi Sabine,
Ik snap je idee over het ‘losgooien’ van de teugels en de gevolgen daarvan. Verlenging van de hals met activiteit van achteruit is eigenlijk waar we altijd naar zouden moeten streven, maar ik denk niet dat het heel erg is als het even helemaal los gelaten wordt. Een goed getraind paard pakt het zo weer op en de vraag is denk ik ook of de gehele stabiliteit dan uberhaupt verloren gaat als de hals lang gelaten wordt. Dat is denk ik ook wel per paard verschillend. (een jong paard bijvoorbeeld zal het sowieso niet zo lang vol houden om met de juiste aanspanning te blijven lopen)
Qua blessures op de wei snap ik ook wat je bedoelt. Het ‘krak’ zeggen is beeldspraak denk ik? 🙂 Het is zeker zo dat als een paard niet fit is, spanning heeft, ziek is etc., er sneller blessures ontstaan en als ze wel topfit en in balans zijn, ze dan minder ‘vatbaar’ hier voor zijn.
Groetjes, Aimée
Dan pas weer door met de volgende oefening